31.03.2009
Z analizy testów CKE przeprowadzonej przez nauczycieli Firmy "MARKA", wynika, iż pewne zagadnienia w testach egzaminacyjnych w latach 2002-2008 pojawiały się w częściej niż inne. Wielce prawdopodobne, że i w tym roku można spodziewać się tego typu tematów tzw. "pewniaków".
Tworzenie własnego tekstu.
Z analizy testów kompetencji opracowanych przez Centralną Komisję Egzaminacyjną wynika, że najbardziej popularną ze wszystkich obowiązujących form stylistycznych jest rozprawka (pojawiła się do tej pory właściwie na każdym teście próbnym, była formą obowiązujacą na egzaminie gimnazjalnym).
W roku ubiegłym uczniowie mieli za zadanie napisać charakterystykę, zawierała ona jednak elementy typowe dla rozprawki (argumentacja). Należy się spodziewać, że w związku z obowiązującymi standardami wymagań egzaminacyjnych pojawić się mogą (i powinny) inne formy: opis, opowiadanie, artykuł, pamiętnik, recenzja, przemówienie, wywiad. Od uczniów wymaga się również, by budowali poprawne pod względem jezykowym i stylistycznym wypowiedzi takie jak: notatka, ogłoszenie, zaproszenie, dedykacja, podanie, życiorys, list. Formy te wymagają utrzymania pewnego schematu, porządku, a realizacja poszczególnych ich elementów punktowana jest dość rygorystycznie.
Należałoby zwrócić uwagę na ćwiczenia, w czasie których dokonywane są celowe operacje na tekście – streszczanie, rozwijanie, przekształcanie stylistyczne (np. zmiana formy narracji, uzupełnianie fragmentu tekstu opisem lub dialogiem bohaterów utrzymanym w konwencji utworu).
- Rozprawka – ta forma wypowiedzi pojawiła sie na egzaminie gimnazjalnym trzykrotnie
2002 r. – Warto poznawać dorobek naszych przodków. Napisz rozprawkę, w której ustosunkujesz sie do tej opinii. Odwołaj się do trzech przykładów osiągnięć cywilizacyjnych (jednego z arkusza i dwóch własnych).
2003 r. – Napisz charakterystykę wybranej postaci literackiej, dowodząc, że warto ją ukazać w teatrze lub filmie. W temacie pracy mowa jest wprawdzie o charakterystyce, jednakże stosowanie argumentacji jest typowe dla rozprawki.
2004 r. – Napisz rozprawkę na temat: Jeśli "nie szata zdobi człowieka", to w czym tkwi jego wartość. W pracy posłuż sie przykładami z literatury, historii bądź sztuki.
- Notatka
2002 r. – Napisz notatkę do kroniki szkolnej zawierajacą informacje o przebiegu wycieczki do muzeum sztuki starożytnej. Uwzględnij także swoje wrażenia z pobytu w tym muzeum. Praca ta ma charakter sprawozdania z wycieczki (w formie notatki) , ktrórego ważnym elementem jest ocena wydarzenia.
- Hasło słownikowe
2002 r. – Napisz tekst, który zostałby zamieszczony w encyklopedii jako objaśnienie hasła "archeologia".
- Podanie
2003 r. – Napisz podanie do dyrektora teatru zawierające prośbę o wypożyczenie kostiumów dla aktorów grajacych w szkolnym przedstawieniu "Antygony". Wymień trzy postacie z tragedii Sofoklesa, dla których będą one potrzebne. Należało uwzględnić wszystkie elementy składowe charakterystyczne dla tej formy wypowiedzi.
- Zaproszenie
2004 r. – Zredaguj zaproszenie na otwarcie wystawy pt. Historia mody. Posłuż się fikcyjnymi danymi.
Lektury
Pytania egzaminacyjne dotyczyły zamieszczonych w teście fragmentów Faraona, Antygony i Pana Tadeusza, wymagały jednak od zdającego pewnej wiedzy historycznej i orientacji w epokach (starożytność, oświecenie, romantyzm).
Czytanie i odbiór tekstów kultury.
Od ucznia trzeciej klasy gimnazjum wymaga się, by potrafił trafnie interpretować teksty kultury (młodzież często ma trudności nawet ze zdefiniowaniem tego pojęcia), odróżniał fakty od opinii, prawdę historyczną od fikcji, dostrzegał związki danego tekstu z historią, tradycją, filozofią i umiał odnieść je do współczesności.
W testach egzaminacyjnych (2002-2004) odwoływano się do sztuki egipskiej, greckiej i rzymskiej, poszukiwano starożytnych źródeł współczesnej architektury czy też mody.
W tekstach kultury gimnazjalista powinien dostrzegać typowe środki wyrazu , wyjaśnić, w jakim celu zostały użyte, określić ich funkcje. Dużą trudność sprawić może odnalezienie i nazwanie środków stylistycznych w tekście literackim, przytoczenie odpowiedniego fragmentu z użyciem odpowiednich znaków interpunkcyjnych.
- Środki stylistyczne
2002 r. – należało wskazać środki stylistyczne dominujące w podanym fragmencie tekstu (powtórzenia, wyliczenia, apostrofy, pytania retoryczne)., a także (kolejne polecenie) wypisać z materiału źródłowego jedną ze znajdujacej sie w nim przenośni.
2003r. – należało wypisać i nazwać jeden ze środków poetyckich tworzących nastrój we fragmencie zacytowanego wiersza.
2004 r. – zadaniem gimnazjalisty było nazwanie zastosowanego w wypowiedzeniu Moda jest tyran środka stylistycznego; należało go wybrać spośród podanych (epitet, kontrast, apostrofa, przenośnia).
Kolejnym ważnym elementem jest umiejętność odczytywania różnorodnych tekstów na poziomie dosłownym i przenośnym. O ile z tym pierwszym młodzież radzi sobie dość sprawnie, o tyle zrozumienie i nazwanie ukrytego, symbolicznego sensu sprawia jej trudności.
Kształcenie językowe.
W dotychczasowych testach nie pojawiły sie wprawdzie pytania odwołujące się do teoretycznej wiedzy gramatycznej, niemniej jednak pewne kwestie (podmiot, imiesłowowy równoważnik zdania i związana z tym interpunkcja, części mowy, budowa słowotwórcza wyrazu) należało roztrzygnąć, udzielając prawidłowych odpowiedzi w pytaniach zamkniętych.
- Gramatyka – słowotwórstwo
W dotychczasowych testach pojawiły sie pytania ze słowotwórstwa:
2002 r. – Wyrazem o innej budowie słowotwórczej niż pozostałe jest:
- grafolog,
- archeolog,
- kulturoznawca,
- historyk.
2004 r. – Wyraz zetempowski został utworzony z pierwszych liter wyrazów wchodzących w sklad nazwy:
- Związek Młodzieży Polskiej,
- Związek Młodziezy Wiejskiej,
- Zwiazek Harcerstwa Polskiego,
- Zwiazek Młodzieży Socjalistycznej.
- Gramatyka – składnia i leksyka
2003 r. – pytanie dotyczyło funkcji, jaką pełnią w podanym tekście równoważniki zdań (należało wyjaśnić, czy dzięki zastosowaniu równoważników zdań odnośny fragment tekstu stał się unaukowiony, ironiczny, krótszy czy zabawny).
2004 r. – zdanie Prasa donosi, że ostatnim krzykiem mody jest litreatura fantastycznonaukowa należało przekształcić tak, aby własnymi słowami oddać znaczenie wyrażenia ostatni krzyk mody.
W jednym z pytań pojawiły się również terminy gramatyczne z fleksji i składni, ale samo zadanie dotyczyło narracji.
{mospagebreak title=z 2006&heading= z 2005}
PEWNIAKI AUTORSKIE CZYLI DOKTOR MARCIN
POD-POWIADA:
Po pierwsze spokojnie i radośnie bo egzamin gimnazjalny w swojej humanistycznej odsłonie jest nadzwyczajnie prosty (niektórzy z pewną racja mówią, że prostacki)
Podaję Wam tu tylko informacje przydatne dla wszystkich, którzy zmierzą się za kilka miesięcy z gimnazjalnym „wykończeniem" szkoły.
Jeżeli ktoś zapragnie konkretnych, bardzo szczegółowych informacji. (np. o tytułach podręczników, albo: gdzie znaleźć najpewniejsze info na dany temat albo: tematy prac albo: jakie są tajemnice poszczególnych form wypowiedzi pisemnej … albo … zapraszam do pytania poprzez maila: migdalowa.brama@neostrada.pl albo:marlowmartin@poczta.onet.pl
Do rzeczy zatem:
TEST…TEST…CZEKA CIĘ ZMAGANIE Z TESTEM. A TEST JEST ZAWSZE TAK PROSTY, ŻE AŻ ZĘBY ZGRZYTAJĄ, KIEDY WIDZI SIĘ W TEŚCIE BŁĘDNE ODPOWIEDZI. TEST JAK U BRACI AMERYKANÓW JEST TESTEM UMIEJĘTNOŚCI. TEST ZACZYNAJ ROZWIĄZYWAĆ KONIECZNIE UWZGLĘDNIAJĄC DWA PONIŻSZE PEWNIAKI TESTOWE (jednak pamiętaj ! Nic nie zastąpi rozwiązania ‘na czas’ co najmniej 10 TESTÓW ):
Nie jest stratą czasu ale zyskiwaniem punktów pobieżne przejrzenie całego testu (ok.10min.). Nasze mózgownice rozpracowują później wiele zadań jednocześnie, kiedy koncentrujemy się na poszczególnych pytaniach.
test zawsze ma swoją „główną tajemnicę" (szczegółowe pytania na ten temat kierujcie do mnie poprzez maila), zasadę, która odkryta pozwoli szybciej i skuteczniej pracować (do takich ‘tajemnic’ należy np. sposób eliminowania dwóch spośród czterech odpowiedzi, a z pozostałymi dwiema co najmniej 2 razy łatwiej sobie poradzisz. Rozwiązujemy zawsze „od początku do końca" nie tracąc czasu w tych miejscach, gdzie nie wiemy, następnie piszemy wypracowanie, a jeżeli czas pozwoli (tak jakby miał on coś do gadania) wracamy do pytań nierozwiązanych,
(!!!) PISANIE
WYPRACOWANIE I FORMA KRÓTKA:
PEWNIAK NUMER1: nie wolno zapominać, że za pis-anie można ‘złapać’ niemal połowę z 50 możliwych punktów ( tu traci się najwięcej niestety !)
PEWNIAK NUMER2: JEŻELI NIE ZNASZ ZASAD PISANIA PODANYCH NIŻEJ FORM TO PUNKT TWOJEGO STARTU JEST SŁABY (NIE JEST TO PULL POSITION).
Musisz orientować się w sposobie komponowania następujących form (te podane tłustym drukiem są również 'tłuste’ w punkty):rozprawka…recenzja…reportaż…list (i jego odmiany)…opowiadanie…notatka…charakterystyka…opis (i jego rodzaje) … streszczenie … podanie … sprawozdanie … protokół … telegram … zaproszenie … przemówienie …wywiad … ogłoszenie …… instrukcja obsługi … przepis (i jako ważny dodatek:sztuka interpretowania wiersza i zasady cytowania).
PEWNIAK NUMER 3: jeżeli po zapoznaniu się z nazwami znasz już stan Swojej wiedzy/ niewiedzy zadecyduj, do której z poniższych kategorii się zaliczasz: 1. SŁABY 2. ŚREDNI 3. DOBRY
POWINIENEŚ ZROBIĆ, CO NASTĘPUJE:
słaby…nie umiesz i nie lubisz pisać: koniecznie poznaj zasady rządzące poszczególnymi formami wypracowań (kurs, korek lub wysiłek własny). Żadna forma nie powinna być dla Ciebie’ białą plamą" dlatego niezbędne wydaje się napisanie min 2 razy każdej formy
średni … ‘raczej’ umiesz i raczej nie lubisz pisać: znajdź prace innych; takie świetnie napisane i analizuj je. Sam koniecznie napisz te, w których nie czujesz się pewnie.
dobry …potrafisz pisać i lubisz lub nie lubisz pisać: powinieneś solidnie skontaktować się z najlepszymi pracami Twoich rówieśników i ‘rozegrać wirtualnie, w głowie’ wybrane na „chybił- trafił" tematy wypracowań.
PEWNIAK NUMER 4: niezbędne dodatki: przejrzyj programy nauczania (to na nich oparte są tematy, testy i reszta egzaminacyjnych gier)…obejrzyj film, idź do teatru i czytaj gazety ok. 2 tygodnie przed próbą egzaminacyjną, wybierz ulubieńca spoza lektur szkolnych…napisz "ćwiczebnie" min. 7 testów włącznie z wypracowaniami pilnując objętości prac i czasu.
MEGAPEWNIAK NUMER 6: BĘDZIE ZREALIZOWANY MNIEJ WIĘCEJ W POŁOWIE MARCA: Piszący te słowa jak dotąd ZAWSZE (!!) ‘odgadywał’ tematy wypracowań egzaminacyjnych (nie w dosłownym brzmieniu ale jeśli idzie o treść zawsze w 10).
Kiedy już moja intuicja zadziała podam tematy w tym miejscu, a Ty koniecznie prze- MYŚL i na-PISZ ‘jakby co: niemal gotowiec w głowie.
Na razie pozdrawiam. Do następnego zekranizowania
marcin jędrzejczak
PEWNIAKI NIE MOGĄ BYĆ TAKIE PEWNE (WTEDY JEST TO LANSERSTWO I TUPET) PEWNIAKI MAJĄ BYĆ …PRAKTYCZNE
Pewna jest tylko śmierć. Tak mawiają. Na początek nie zgódźmy się z tym. Pewne jest, że megaobowiązkowe formy pisania dla kończącego gimnazjum to: 1. OPISY (przeżyć wewnętrznych, krajobrazu/przestrzeni, przedmiotu), 2. OPOWIADANIA (realistyczne, fantastyczne, z narratorem wszechwiedzącym i/lub subiektywnym/pierwszoosobowym),3. LISTY(prywatny, oficjalny, otwarty), 4. notatki(plan ramowy, plan szczegółowy, tabela, wykres, cytat, opis/np.bibliograficzny, konspekt), 5.podanie i życiorys, 6. reportaż, 7. recenzje, 8. przemówinie,9. felieton, 10. streszczenie, 11. rozprawka, 12wywiad, 13. sprawozdanie.
Ha? Jest to pewne?! JEST.
Formy’ wytłuszczone SA szczególnie ważne i nikt nie powinien pozwolić sobie na- przetrenować, hmmm czasu mało- N I E Z N A J O M O Ś Ć zasad ich pisania/ komponowania
UWAGA ! UWAGA!!! J)
PRZYSZŁA PORA NA INTUICJĘ MARCINOWĄ:
1 NA FORUM WISI INFORMACJA (PRZYSZŁA DO MNIE – DLA Was o 3-ej parę dni temu. To niemal PRZEDSWIT (ależ piękne słowo!)
Oto Wasz tegoroczny temat (Moi drodzy! Nie mam żadnych ‘wejść’ do autorów testów, tematów itd.)
(Jeżeli intuicja tym razem zawiedzie: wtedy nie bijcie tylko wybaczcie); moja intuicja nie zwalnia Was od posiadania umiejętności napisania głównych form/ wypracowań obowiązujących w programach…
TEMAT: Trzeźwe(racjonalne, materialne?) myślenie czy idealizm? Która postawa wobec życia wydaje się w obecnych czasach bardziej właściwa? Napisz pracę, w której odniesiesz się do treści wiersza…(tu: wiersz ale jaki? Intuicja milczyL)
Zatem:
1. Wyszukajcie (pośród różnych tekstów kultury; książki, spektakle, muzyka życie codzienne przykłady postaw racjonalistycznych i idealistycznych
2. Amerykańcy w waszym wieku Pisza niemal same eseje…u nas esej nie przynależy do ścisłego programu ale refleksje, wypracowanie to właśnie nic innego tylko esej. SIĘGNIJCIE DO ZASAD JEGO KOMPONOWANIA!
3. Dziś- w ciągu dnia- intuicja odezwała się znowu: wygląda na to, że w ramach testu krótką forma będzie
S T R E S Z C Z E N I E ( 3-4- 5 punktów!)
4. Jest taki symbol (nazywa się ‘monogramgwiaxdzisty’)…nie mogę go narysować…pionowa kreska i na niej: x, z ramionami krótszymi niż pionowa kreska. Narysujcie go (ołówkiem!) na kartkach testu albo długopisemJ na reku i co kilka minut popatrzcie przez chwilke na Niego: KONCENTRACJA GWARANTOWANA.
Niech moc będzie z Wami!⅞
Sprawdź kursy przygotowawcze w Warszawie – www.marka.edu.pl